کشف بدن بخشی از فرایند طبیعی رشد در کودکان میباشد. در واقع کودکان در سن ۳تا۵ سالگی متوجه جنسیت خود شده و نسبت به تمایز جنسی خود با دیگران کنجکاو شده و سعی در دید زدن والدین یا دیگر کودکان را دارند. به طور مثال هنگامی که کودکی کوچکتر را در حال تعویض پوشک ببیند حساس و کنجکاو میشوند.
در واقع این فیزیکی از مراحل رشد کودک انسانی میباشد که گاهی ممکن است برای والدین ترساننده یا نگران کننده باشد. ممکن است که کودکان گاهی با اندام های جنسی خود بازی کرده و یا خود را به دسته مبل یا روی زمین و یا حتی به بدن والد بمالد.
این رفتارها تا زمانیکه شدت زیادی نگرفته باشد نگران کننده نیست. از طرفی این رفتار ها در کودکان رنگ و بوی جنسی ندارد. زیرا کودکان در این سن اصولا از میل جنسی آگاهی ندارند.
نکته دیگر این است که ممکن است در بعضی کودکان این رفتار ها اصلا مشاهده نشود که باز هم طبیعی است. گاهی خود ارضایی به دلیل تحریکات محیطی صورت میگیرد و کودک از این لذت آگاه میشود.
به طور مثال وسواس به خرج دادن در شستشوی کودک و یا امروزه به دلیل استفاده از صندلی ماشین و کالسکه که سگک داخلی آن ممکن است سبب تحریک کودک شود. این رفتارها رایج تر شده است . بازی های کودکان هم در این سن رنگ و بوی جنسی میگیرد. به طور مثال دکتربازی یا مامان بابا بازی که ممکن است در حین این بازی ها لباس های خود را پایین کشیده و اندام های جنسیشان را به همدیگر نشان دهند که باز هم طبیعی است. و واکنش مادر در این شرایط نباید افراطی باشد و اینجا همان نقطه ای است که باید به کودک آموزش حریم خصوصی داده شود.
گاهی والدین میپرسند که این خودارضایی کودکان تا کجا نگران کننده نیست . درحقیقت این رفتار ها اگر دغدغه ی هر روزه کودک شود حتما باید به مشاور مراجعه کرد زیرا گاهی این با برخی نشانه های همراه دیگر میتواند دلیل اختلالات اضطرابی یا اختلالات عاطفی کودک باشد.
دکتر سارا سوری
مشاور و روانشناس کودک و نوجوان و خانواده
